Yer Altınca Sarı Top Bilmecesi ve Cevabı

yer altında sarı top
Yer Altında Sarı Top
Altın

Yer altında sarı top,
Alırlar, dışarı çıkarır;
Parlatırlar, pul pul olur,
Kızıl ateşte erir!

Mantık Çözümlemesi:

1. “Yer Altında Sarı Top”

  • Jeolojik Oluşum:
    Altın, volkanik kayaların içinde veya alüvyal topraklarda (nehir yatakları) “nugget” (külçe) formunda bulunur. Doğal haliyle yuvarlak-sarı renktedir.
  • Top Benzetmesi:
    Nehir sedimanlarında yuvarlanarak şekillendiği için “top” görünümü alır.

2. “Alırlar, Dışarı Çıkarır”

  • Madencilik Süreci:
    • Açık ocak veya tünel kazma ile çıkarılır.
    • 1 gram altın için 1-2 ton kaya işlenir (EPA verileri).

3. “Parlatırlar, Pul Pul Olur”

  • Arıtma ve İşleme:
    • Siyanür liçi veya elektroliz ile safsızlıklardan ayrılır.
    • Eritilip mücevher veya külçe haline getirilirken “parlak sarı” rengi ortaya çıkar.

4. “Kızıl Ateşte Erir”

  • Fiziksel Özellik:
    Altının erime noktası 1.064°C‘dir. Eritilerek kalıplara dökülür.

Bilimsel Gerçekler:

ÖzellikDeğer
Atom Numarası79
Yoğunluk19.3 g/cm³ (en yoğun metallerden)
Kimyasal DirenişAsitlere karşı inert (sadece kral suyunda çözünür)

Kültürel ve Tarihsel Bağlam:

  • Anadolu’da Altın:
    • Lidyalılar (MÖ 7. yy) tarihte ilk altın parayı Sardes’te (Manisa) bastı.
    • Karun Hazineleri bu bilmeceye ilham verdi.
  • Mitolojik Sembol:
    Altın; güneş, ölümsüzlük ve iktidar sembolüdür. Mısır’da Ra’nın teni, Türk destanlarında Alp Er Tunga’nın kalkanı olarak geçer.

Daha Fazla Bilmece